Śmieci to aktualnie jeden z większych problemów, z którym przyszło się zmierzyć współczesnej cywilizacji. Zgodnie z najnowszym raportem banku Światowego, „What a Waste 2.0” – śmieci zalewają naszą planetę. Obecnie produkujemy około 2 mld ton odpadów rocznie, do 2050 roku liczba ta ma wzrosnąć o 70 proc, a więc do 3,4 mld ton!
Patrycja Dziadosz – Szybka urbanizacja, wzrost liczby ludności, czy też rozwój gospodarczy to tylko niektóre z wymienianych przez Bank Światowy przyczyn wzrostu globalnej liczby odpadów.
Śmiertelne zagrożenie
Dynamiczny rozwój współczesnej cywilizacji oraz wzrastający poziom konsumpcji generują problem ogromnej ilości odpadów, które stanowią śmiertelne zagrożenie dla środowiska i zdrowia człowieka. Obecnie głównym sposobem na pozbycie się śmieci jest ich składowanie na wysypiskach. Jednak niektóre z nich na skutek przepełnienia nie spełniają już swoich funkcji. Tylko w 2016 r. świat wytworzył 242 mln ton odpadów z tworzyw sztucznych – co odpowiada około 24 trylionom 500-milimetrowych, 10-gramowych plastikowych butelek. Objętość wody tych butelek mogłaby wypełnić 2400 stadionów olimpijskich, 4,8 miliona basenów olimpijskich lub 40 miliardów wanien. A to tylko 12 proc. wszystkich odpadów generowanych każdego roku.
Inwestycja w recykling
W związku z zalewającą świat falą śmieci, inwestycje w recykling mają ogromny sens. Przyjęta w styczniu bieżącego roku przez Unię Europejską strategia dotycząca tworzyw sztucznych to bez wątpienia krok w dobrą stronę, który nie przyczyni się do ochrony środowiska, ale także zmieni trudne wyzwanie z którym przyszło zmagać się współczesnemu światy w pozytywny plan na rzecz przyszłości Europy. Zgodnie z nowymi planami do roku 2030 wszystkie opakowania z tworzyw sztucznych na rynku UE będą nadawać się do recyklingu, zmniejszy się zużycie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, a ponadto zostaną wprowadzone ograniczenia dotyczące celowego stosowania mikrodrobin plastiku.
O tym, iż inwestowanie w recykling ma bardzo duże znaczenia, przekonuje również Bank Światowy, który od 2000 roku przeznaczył blisko 5 mld dolarów na różnego rodzaju projekty na całym świecie mające na celu wpieranie gospodarki odpadami.
Energia ze śmieci
Ilość odpadów rośnie w zatrważającym tempie. Przeciętny Europejczyk produkuje ich około 500 kg rocznie. W Polsce sytuacja ma się nieco lepiej, statystyczny Polak wytwarza około 300 kg odpadów rocznie. To mniej niż w wielu innych krajach europejskich, ale wciąż na tyle dużo, by można było oczekiwać, że zostaną one pożytecznie spożytkowane i po wyrzuceniu na śmietnik zyskają tzw. „drugie życie”. Segregacja odpadów, pomimo iż jest niezwykle istotna – stanowi tylko częściowe rozwiązanie „śmieciowego” problemu. Bowiem w wyniku sortowania surowców nie jesteśmy w stanie otrzymać całkowitego ich odzysku materiałowego. Jest jednak inny sposób, aby wykorzystać potencjał na pozór niepotrzebnych nikomu śmieci. Odpady mogą bowiem stanowić świetne źródło energii. Masowe wydobycie paliw kopalnianych w znacznej mierze przyczyniło się do wyniszczania środowiska naturalnego. Z biegiem lat, w związku ze stale pogłębiającym się problemem związanym z jego ochroną, zaczęto poszukiwać alternatywnych źródeł energii o neutralnym dla środowiska charakterze, które mogłyby pokryć część zapotrzebowania na energię. Ratunkiem dla środowiska okazały się odnawialne źródła energii, do których zalicza się np. energię wodną, wiatrową, słoneczną. Chęć poszerzenia naturalnych źródeł pozyskiwania energii oraz zmniejszenia ilości odpadów produkowanych przez społeczeństwo, przyczyniły się do rozszerzenia pojęcia odnawialnych zasobów energii o część odpadów komunalnych i przemysłowych. Dotyczy to odpadów ulegających biodegradacji. Z pozoru nikomu nie potrzebne „śmieci”, stanowią znacznie czystszy surowiec od powszechnie nam znanego węgla kamiennego czy też brunatnego, o niewiele niższej wartości energetycznej. Konieczne jest wdrożenie kompleksowych zmian w myśleniu o „śmieciach”, które w rzeczywistości mogą być przecież źródłem cennej energii i ciepła. Odzysk energetyczny jednej plastikowej torebki daje energię, która jest w stanie zasilić jedną żarówkę o mocy 60 W przez jedną minutę.
Ponadto wytwarzanie energii z odpadów jest korzystne pod względem ekonomicznym. Spalanie części odpadów komunalnych z komercyjnym wykorzystaniem wytworzonej energii, jej sprzedaż do sieci energetycznej i cieplnej, a także termiczne przekształcanie biomasy z odpadów komunalnych może pomóc wyeliminować problem szkodliwego ich składowania.
Czas na działanie
Odpowiedzialna i przemyślana gospodarka odpadami to jedno z największych wyzwań współczesnej cywilizacji. Rosnąca liczba ludności, rozwój gospodarczy i techniczny sprawiają, że ilość produkowanych przez człowieka odpadów jest coraz większa, a co za tym idzie – nasze środowisko naturalne staje się coraz bardziej zagrożone. Bez wątpienia należy dążyć do zwiększania świadomości społeczeństwa w stosunku do tematu gospodarki odpadami. Ludzie powinni zdawać sobie sprawę, iż zamiast składować ogromne ilości odpadów, można poddać je unieszkodliwieniu lub odzyskowi. Problem rosnącej liczby śmieci to aktualnie jedno z większych wyzwań, którym przyszło zmierzyć się światu.
Autorka jest absolwentką dziennikarstwa i komunikacji społecznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz dziennikarką amerykańskiej grupy Wydawniczej IDG Poland S.A. Specjalizuje się w analizach rynku medialnego, zagadnienia wpływu mediów na politykę, w swoich publikacjach porusza sprawy społeczno-polityczno-ekonomiczne.