fot. geralt/pixabay.com
W dzisiejszych czasach celebryci cieszą się coraz to większym zainteresowaniem. Bardzo często anonimowość i prywatność zostaje zastąpiona chęcią upublicznienia nawet najbardziej intymnych i osobistych szczegółów życia.
Obecnie telewizje komercyjne i publiczne pełne są celebrityshows, portale internetowe plotek o celebrytach, serwisy społecznościowe ich zdjęć oraz intymnych wpisów. Celebryci reklamują całą gamę produktów – począwszy od parówek a skończywszy na kredytach hipotecznych. Socjologowie, medioznawcy i badacze marketingu, zdają się podzielać przeświadczenie o narastającej inwazji celebrytów.
Współcześnie, aby zaistnieć w życiu publicznym, także w polityce, warunkiem koniecznym jest bycie znanym. Tak więc, wysokie zainteresowanie politykami, jako zwykłymi ludźmi, a nie działaczami partyjnym, sprawiło że zjawisko celebrytyzacji zostało zaadaptowane także do świata polityki.
Celebryta – kto to taki?
Polskie określenie celebryta zostało zapożyczone od angielskiego słowa celebrity – co oznacza sławę oraz znakomitość. Pojęcie celebryty odnosi się zatem do osób, które głównie dzięki obecności w środkach masowego przekazu, cieszą się większa rozpoznawalnością. Najpopularniejsza definicja „celebryty” mówi o tym, że jest to osoba znana z tego, że jest dobrze znana. Definicja ta ma charakter tautologiczny, i zwraca uwagę na występującą w niej formę sławy, która nie ma oparcia na rzeczywistych sukcesach, a jedynie polega na rozpoznawalności.
Wraz z rozwojem społeczeństwa konsumpcyjnego wzrosły oczekiwania, aby w każdej dziedzinie życia pojawiało się więcej spektakularnych wydarzeń – również w świecie polityki. Coraz częściej mówi się o tym, że skuteczność polityków zależy od tego, czy i jak często pokazują się w mediach.
Polityczni celebryci
Polityczni celebryci są uzupełnieniem zjawiska celebrytów w kulturze popularnej. Zaadaptowanie tego zjawiska do świata polityki, jest również w pewnym sensie konsekwencją starej – perswazyjnej – maksymy mówiącej o tym, że jeżeli chcemy kogoś do czegoś przekonać, to najpierw musimy przekonać do samych siebie.
Dlaczego w ostatnich latach celebrytyzacja polityki stała się tak popularna? Otóż, głównym powodem jest wzrost zainteresowania politykami jako ludźmi, a nie działaczami partyjnymi. Coraz częściej politycy w mediach, obok tematów związanych z polityką, poruszają te związane z ich życiem prywatnym. Dzięki czemu wyborcy dowiadują się, już nie tylko o poszczególnych kwestiach z życia prywatnego polityka (mówiących o jego stanie cywilnym czy też liczbie dzieci), ale otrzymują pełen wachlarz informacji o jego życiu prywatnym. Najczęściej wiadomości te dotyczą rodziny, zainteresowań, sposobu spędzania wolnego czasu, stanu zdrowia itp. Dzielenie się prywatnością otwiera dla polityków sferę nowych, niezwykle silnych, oraz wpływowych mediów typu people&lifestyle. Cieszą się one dużym (przewyższającym media społeczno-polityczne) zainteresowaniem, co rodzi szansę na pozyskanie nowych zwolenników, alternatywną metodą pozbawioną przynależnej polityce atmosfery kłótni i sporu, często przepełnionej negatywnymi emocjami. Media te zatem mogą stanowić drogę, dzięki której politycy dotrą do nowego grona wyborców.
Cztery funkcje
Wykorzystywanie prywatnego życia do celów politycznych w literaturze przedmiotu nosi nazwę prywatyzowania wizerunku i pełni ono, z perspektywy aktorów politycznych, cztery funkcje: humanizacyjną, uproszczenia i unikania, nadawania wizerunkowi charakteru emocjonalnego, oraz uzyskania, jak również utrzymania statusu sławy. Funkcja humanizacyjna – jest to strategia, za pomocą której politycy starają się być bliżsi i bardziej podobni do „przeciętnych ludzi”. Uproszczenie oraz unikanie – ma na celu skojarzenie programów politycznych z konkretnymi politykami. Poprzez upublicznianie informacji ze swojego życia prywatnego, politycy nadają swojemu wizerunkowi emocjonalnych treści i stają się postrzegani, przez swoich potencjalnych wyborców, jako „zwykli ludzie”, darzący uczuciem swoich bliskich; a nie jako anonimowi kandydaci.
Celebrytyzacja polityki – po co to komu?
Zastosowanie celebrytyzacji w polityce ma uzasadniony charakter. Po pierwsze, wyborcy mogą chcieć rzeczywiście lepiej poznać kandydatów na ważne urzędy, którym powierzają swoje głosy. Ponadto, wywiady polityków prezentowane mediach, o charakterze people&lifestyle, cechuje życzliwy i pozytywny stosunek redakcji do opisywanych polityków. Stanowi to pewnego rodzaju ukojenie dla polityków, którzy są stale narażeni na krytykę opozycji oraz tradycyjnych mediów społeczno-politycznych.
Patrycja Dziadosz