Kategoria: Katedra

„Katedra” to internetowy miesięcznik fundacji FIBRE tworzony przez ekspertów fundacji oraz zaproszonych gości. Ukazywał się w latach 2015-2022 i ponownie od listopada 2024. Poruszamy w nim tematykę z obszaru szeroko rozumianych ekonomii, socjologii, filozofii, polityki i nauk o bezpieczeństwie. Wszystkie dotychczasowe teksty i numery można znaleźć w zakładce „Archiwum Katedry” w menu bocznym.

Monopol na rację?

„Ustawa o Sądzie Najwyższym jest sprzeczna z Konstytucją” – takie hasła od kilku dni wygłaszają politycy opozycji, prawnicy przeciwni reformie sądownictwa, część środowiska sędziowskiego (na czele z byłą I Prezes Sądu Najwyższego Małgorzatą Gersdorf). Czy rzeczywiście tak jest? Kto dał im uprawnienia do stwierdzania niezgodności ustawy z Konstytucją? 

Łukasz Ziaja – W polskim porządku prawnym obowiązuje zasada domniemania konstytucyjności ustawy, która oznacza, że do momentu aż Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygnie, że dana ustawa jest sprzeczna z Konstytucją, uważa się że jest ona zgodna z ustawą zasadniczą. TK nie wydał (na ten moment) orzeczenia, zgodnie z którym ustawa o Sądzie Najwyższym jest sprzeczna z Konstytucją; nie została ona w żaden sposób uchylona, co oznacza ze jest aktem prawnym obowiązującym. Czytaj dalej „Monopol na rację?”

Rozedrgany Sahel trzęsie niczym wulkan

Na początku listopada 2017 roku, aktywne operacje rozpoczęły połączone siły grupy państw Sahelu – G5 Sahel Joint Force, których naczelnym zadaniem ma być wsparcie wysiłków na rzecz stabilizacji regionu oraz zwalczaniu terroryzmu islamskiego. Nowa inicjatywa pięciu krajów regionu (Mali, Mauretanii, Burkina Faso, Nigru i Czadu), ma docelowo liczyć około 5000 żołnierzy, przeznaczonych do uszczelnienia, jak również kontroli granic wspomnianych krajów, ze szczególnym uwzględnieniem terytorium Mali. 

dr Łukasz Tolak – G5 Sahel Joint Force, mają uzupełniać dotychczasowe inicjatywy mające na celu stabilizację w regionie. Dotychczasowe wysiłki, pomimo lokalnych sukcesów, nie przyniosły spodziewanych rezultatów, a od ponad dwóch lat niepokojąco rośnie aktywność islamskich organizacji terrorystycznych. Dotyczy to zarówno Al-Kaidy, jak i islamistów związanych z tzw. Państwem Islamskim. Obszar Sahelu ma szczególny status dla bezpieczeństwa Afryki oraz potencjalnie krytyczne znaczenie dla Europy. Czytaj dalej „Rozedrgany Sahel trzęsie niczym wulkan”

Zbyt wysoka pozycja sojusznicza USA, czas reagować

Polski król Zygmunt Stary był namiętnym karciarzem (nie mylić z kanciarzem). Grając pewnego dnia z dworzanami we flusa – kiedy mu przyszły dwa króle – zgłosił, że ma trzy.

– A gdzie trzeci? – zapytano przy sprawdzaniu.

– A tom ja – odrzekł ze spokojem król Zygmunt i zgarnął pulę.

Po spotkaniu Putin-Trump w Helsinkach, wielu komentatorów spekulowało o porażce prezydenta USA, w konfrontacji z jego rosyjskim odpowiednikiem, a nawet o „przehandlowaniu” Europy Środkowo-Wschodniej za wpływy na Bliskim Wschodzie, choć nic wprost nie potwierdzało, że takie wnioski są uprawnione. 

Jerzy Mosoń – Mowa ciała i brak komentarza w kwestii Ukrainy ze strony prezydenta Trumpa, to jednak zbyt mało by nazywać kogoś zdrajcą czy przegranym. Warto jednak przy takiej okazji przypomnieć osobom odpowiedzialnym za strategię międzynarodową Polski, że pozycja Waszyngtonu wobec Warszawy jest nieproporcjonalnie wysoka, co powoduje, że muszą być gotowi na niebezpieczne niespodzianki. Co to oznacza? Czytaj dalej „Zbyt wysoka pozycja sojusznicza USA, czas reagować”